Pomnik Przyrody – termin został wprowadzony przez Aleksandra von Humboldta na przełomie XVIII i XIX wieku, co dało początek kierunkowi konserwatorskiemu w ochronie przyrody.
Znaczącym propagatorem objęcia ochroną starych drzew był Hugo Conwentz. Pod postacią pomnika przyrody proponował objąć także rzadkie gatunki roślin i zwierzą.
W końcu I wojny światowej, jesienią 1918 roku ukazał się dekret Rady Regencyjnej o opiece nad zabytkami sztuki i kultury zaś w rok później rozporządzenie Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego o ochronie niektórych zabytków przyrody z 15 września 1919 roku. Później wydano rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o opiece nad zabytkami z 6 marca 1928 roku, gdzie po raz pierwszy padły słowa o ochronie alei przydrożnych.
Pomniki przyrody – jak drzewo staje się pomnikiem?
Z pewnością potrzebuje czasu – to chyba jedyne, na co nie mamy wpływu. Poza tym każdy może zgłosić drzewo, aby zostało objęte ochroną jako pomnik przyrody. Musimy jednak wiedzieć jakie drzewa można zgłosić, no i udokumentować cechy kandydata. Ten post powstał na bazie naszego doświadczenia i wiedzy zaczerpniętej od nauczycieli i znalezionej w Internecie. Wam radzimy zdobyć informacje, jak wygląda to w Waszym miejscu zamieszkania.
Pomnik przyrody ustanawiany jest uchwałą rady gminy, dlatego to właśnie tam należy kierować wniosek. My do swojego wniosku dołączyliśmy mapkę z zaznaczoną lokalizacją „kandydata” oraz kilka zdjęć z dnia jego pomiaru.
Pomnikiem przyrody mogą być nie tylko drzewa, ale również krzewy oraz elementy przyrody nieożywionej np. głazy, jary, jaskinie, źródła i wodospady.
Czy każde drzewo może zostać pomnikiem przyrody?
Drzewo, które chcecie zgłosić do objęcia ochroną, powinno się wyróżniać na tle innych drzew tego samego gatunku w bliskiej okolicy. Może być wyjątkowe, ze względu na rozmiar, wiek lub niespotykany pokrój korony. Może także mieć wartość historyczną, naukową lub wyjątkowy wpływ na krajobraz.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 4 grudnia 2017 r. drzewa – kandydaci, powinny być mierzone na wysokości 130 cm i na tym poziomie powinny posiadać określony obwód, w zależności od gatunku:
• bez koralowy, cis pospolity, jałowiec pospolity, kruszyna pospolita, rokitnik zwyczajny, szakłak pospolity, trzmielina – co najmniej 50 cm
• bez czarny, cyprysik, czeremcha zwyczajna, czereśnia, głóg, jabłoń, jarząb pospolity, jarząb szwedzki, leszczyna pospolita, żywotnik zachodni – co najmniej 100 cm
• grusza, klon polny, magnolia drzewiasta, miłorząb, sosna Banksa, sosna limba, wierzba iwa, żywotnik olbrzymi – co najmniej 150 cm
• brzoza brodawkowata, brzoza omszona, choina, grab zwyczajny, olsza szara, orzech, sosna wejmutka, topola osika, tulipanowiec, wiąz górski, wiąz polny, wiąz szypułkowy, wierzba pięciopręcikowa – co najmniej 200 cm
• daglezja, iglicznia, jesion wyniosły, jodła pospolita, kasztanowiec zwyczajny, klon jawor, klon zwyczajny, leszczyna turecka, modrzew, olsza czarna, perełkowiec, sosna czarna, sosna zwyczajna, świerk pospolity – co najmniej 250 cm
• buk zwyczajny, dąb bezszypułkowy, dąb szypułkowy, lipa, platan, topola biała, wierzba biała, wierzba krucha – co najmniej 300 cm
• inne gatunki topoli niż wymienione powyżej – co najmniej 350 cm
Sami więc widzicie, że nie jest to trudne, ale wymaga chęci i odrobiny wiedzy, którą z chęcią się z Wami dzielimy.